Dünyada önemli bir bitkisel yağ kaynağı olan Ayçiçeği Yetiştirciliği, ılıman ülkelerde yetiştirilen en önemli yağlı tohum bitkilerinden biridir. Genellikle yaz aylarında ve sonbaharın başlarında büyür. En yüksek büyüme mevsimi yaz ortasıdır.
Ayçiçeği Ekimi İçin Uygun Toprak ve İklim
Mahsul, çimlenme ve fide büyümesi sırasında serin bir iklim gerektirir. Fideler, dört ila altı yapraklı gelişim aşamasına ulaşana kadar donları orta derecede tolere eder. Fide döneminden çiçeklenme dönemine kadar ılık hava, çiçeklenme döneminden olgunluğa kadar sıcak ve güneşli günlere ihtiyaç duyar. Bulutlu havanın eşlik ettiği yüksek nem ve çiçeklenme döneminde yağış, zayıf tohum tutumuna neden olur.
İyi bir verim elde etmek için, ayçiçeği ekimini Ocak ayı sonuna kadar tamamlayın bir diğer yöntemde de iklim şartlarına göre ekilmesi tavsiye edilir. Ekimin gecikmesi durumunda, Şubat ayında yapılacaksa, doğrudan ekim olarak ekim yönteminin kullanılması verimin düşmesine neden olur ayrıca ekimin gecikmesi, zararlı ve hastalık insidansının artmasına neden olur.
Linoleik asit miktarı, olgunlukta yüksek sıcaklıklarla azalır. Ayçiçeği, ışığa duyarsız bir mahsuldür. Diğer birçok mahsulün aksine, mevsim ve gün uzunluğundan etkilenmez. Ayçiçeği ekimi, donma sıcaklıkları dışında yılın her ayında yapılabilir.
Ayçiçeği çok çeşitli topraklarda yetiştirilebilir ve orta ph aralığını ve biraz tuzluluğu tolere eder. İyi drene edilmiş ve sulama olanaklarına sahip derin tınlı topraklarda gelişir.
Ayçiçeği Yetiştirme Tekniği
Yüzde 50 ila 85 bağıl neme sahip iklim koşulları, tohumların 40-60 gün içinde canlılığını kaybetmesine neden olabilir. Ayçiçekleri, yeterli nem kaynağına sahip, iyi toz haline getirilmiş ve yabani otlardan arındırılmış bir arazi gerektirir. İlk sürme, bıçaklı pulluk ile yapılmalı ve daha sonra, yerel pulluk ve ardından kalaslama ile iki ila üç sürüm yapılabilir. Uygun çimlenme için ekim sırasında yeterli nem olmalıdır.
Ayçiçeği tohumları kalın kabuklara sahiptir ve suyu yavaş bir oranda emer. Bu nedenle, ekim sırasında uygun çimlenme için yeterli nemin sağlanması gereklidir.
Ayçiçeği tohumlarının büyüme kalitesini inceleyen çiftçi.
Ayçiçeği Üretiminde Ürün Rotasyonu
Ayçiçeği, birkaç ürünle dönüşümlü olarak yetiştirilir. Mısır ayçiçeği, Çeltik ayçiçeği önemli ürün rotasyonlarından bazılarıdır .
Ayçiçeği Yetiştiriciliği
Ekimden önce, kg tohum başına 3 gr oranında kullanım sağlanmalıdır. Cesur ve sertifikalı tohumlar kullanılmalıdır. İyi bir ürün standı sağlamak için hektar başına 8-10 kg tohum oranı yeterlidir.
Hızlı çimlenme için ekimden önce tohumları 24 saat suda bekletin ve gölgede kurutun. Ayçiçeği, bitkiden bitkiye 20 cm aralıklarla, sıra sıra 60 cm aralıklarla ekilmelidir. Daha iyi bir duruş için tohum 3-4 cm derinliğe ekilmelidir. Oluklarda mısır ekici ile ekim yapılabilir. 10-12 günlük çimlenmeden sonra, bitkiler arasında 20 cm boşluk kalacak şekilde fazladan fidanlar sökülmelidir.
Ayçiçeği Mahsulünün Gübre İhtiyacı
Ayçiçeği kapsamlı bir bitkidir ve gübre uygulamasına iyi yanıt verir. Özellikle daha iyi bir netice ve verim almak için mutlaka toprak analizi tavsiyelerine uymak gerekir.
Ayçiçeği Mahsulleri için Sulama Yönetimi
Ayçiçeği yetiştiriciliğinde, bazı çeşitler için normalde sulamaya gerek yoktur. Ancak yağış dağılımının düzensiz olması durumunda bir sulama yapılabilir. Genellikle ayçiçeği yağmurlardan faydalanılır ancak çok kurak geçen mevsimlerde sulama imkanı olan yerlerde sulama yapılmalıdır. Ayçiçeği mahsulü, çiçeklenme ve tane doldurma aşamaları arasındaki su stresine karşı oldukça hassastır. Bu nedenle, bu aşamada nem eksikliği durumunda bir sulama sağlanabilir. Yaz aylarında mahsulün sulama ihtiyacı nispeten daha yüksektir. Tahıl doldurma aşamasındaki sulama hafif olmalı ve yatmayı önlemek için sakin ve rüzgarsız akşamlarda yapılmalıdır. Tomurcuk başlangıcı, çiçeklenme dönemi ve tohum gelişme aşamaları sulama açısından kritik aşamalardır.
Toprak tipine, hava durumuna bağlı olarak, mahsul için genellikle dokuz ila on sulama gerekir. Ekimden bir ay sonra ilk sulamayı uygulayınız. Mahsul %50 çiçeklenme dönemindeyken, yumuşak ve sert hamur aşaması sulama için kritiktir. Bu aşamada su stresi ciddi verim kaybına neden olur. Solgunluk ve kök çürüklüğü olasılığını artıracağı için aşırı veya iki sık sulamadan kaçının. Ağır toprakta 20-25 gün, hafif toprakta 8-10 gün aralıklarla sulama yapın.
Bal arıları tohum tutumunu arttırmada önemli rol oynarlar, eğer bal arısı aktivitesi düşükse alternatif günlerde tercihen sabah 8-11 arası elle tozlaşma takviyesi yapın.
Ayçiçeği Ekimi Yabancı Ot Kontrolü
Ayçiçeği yetiştiriciliğinde, ayçiçeği bitkisinin yabancı otlarla rekabetini en aza indirmek için kültürlerarası işlemler esastır. Ekimden sonra 60 güne kadar yabancı otsuz koşullar daha iyi verim performansı sağlar. Bitki diz hizasına geldiğinde sıra boyunca topraklama yapılmalıdır. Bu, rüzgarlar yüksek hızlı esiyorsa, pruva etabında meydana gelmesi muhtemel olan yatmaya karşı koruma sağlar. Ayçiçeği bitkisinde çıkış öncesi uygulanan dekara 4 kg oranında ilaç kullanımının yabancı ot kontrolünde etkili olduğu görülmüştür. İlaç kullanılmıyorsa ekim öncesi sprey olarak 800-1000 litre suda çözülmüş hektar başına 1 kg püskürtme ilacı kullanın.
Ayçiçeği mahsulü, tohumdaki nem yüzde 20 olduğunda hasat için hazırdır. Fenotipik olarak, başın arkası sarımsı-kahverengiye döndüğünde kafalar olgunlaşır. Tüm kafalar aynı anda hasat için hazır olmayabilir. Bu nedenle, parçalanmayı önlemek için hasat iki veya üç taksitte yapılabilir. Hasat edilen başlar güneşte iyice kurutulmalı ve daha sonra sadece başın ortasından küçük bir çubukla dövülerek harmanlanmalıdır. Ticari mahsul, hızları düşürülerek mevcut harman makineleri ile harmanlanabilir. Ayrıca, depolamadan veya yağlamadan önce tohumun güneşte kurutulması arzu edilir. İyi bir ayçiçeği mahsulü, hektar başına 2 tondan fazla verim vermelidir.
Ayçiçeği için yetiştrimede organik gübre kullanımının önemli olduğunu düşünüyor. Gübrelerimizi kullanabilmenizi tavsiye ediyoruz.
Link:
